كیوان فرزین منتقد موسیقی حضور داوران بین‌المللی در جشنواره عودنوازی را نقطه قوت‌ این رویداد بر شمرد و انتقادها به جشنواره عودنوازان قشم را قابل بحث دانست.

كیوان فرزین مدرس و منتقد موسیقی، عضو شورای سیاستگذاری و دبیر كمیته داوران دومین جشنواره عودنوازی قشم در ارزیابی این دوره جشنواره گفت: بنا بر مسئولیت‌های متفاوتی كه من در 2 دوره جشنواره داشتم ارزیابی كلی جشنواره را بهتر است به دیگران بسپاریم اما با توجه به پایان دومین جشنواره برای من نتایج دوره اول اهمیت خاصی دارد؛ اینكه دیدیم سطح نوازندگی اغلب شركت كنندگانی كه در هر 2 دوره شركت كرده‌اند، نسبت به دوره قبل جهش‌های چشمگیری داشته است. این اتفاق به این معناست كه برگزاری جشنواره سبب شده تا در برخی از نوازنده‌ها انگیزه ایجاد شود و همین ایجاد انگیزه می‌تواند یكی از تاثیرات كوتاه مدت این جشنواره باشد كه در صورت استمرار به نتایج مهمی منجر شود.

وی عنوان كرد: از دیگر ویژگی‌های برجسته این 2 دوره فضایی است كه نوازندگان جوان در آن قرار می‌گیرند؛ نوازندگان عود در این جشنواره فارغ از مكتب و نوع موسیقی كه اجرا می‌كردند چند روزی همه در كنار هم قرار گرفتند و در یك محیط مناسب با یكدیگر ساز زدند، معاشرت كردند، از هم تأثیر گرفتند و بر هم تأثیر گذاشتند و به نظر من جشنواره عودنوازی قشم سبب دوستی، ارتباطات هنری و گسترش دید هنری این هنرمندان جوان شده است.

فرزین همچنین گفت: سال گذشته به علت تجربه اول برگزار شدن چنین جشنواره‌ای و كمبود زمان و منابع مالی، جشنواره به عودنوازی به شكلی تخصصی‌تر اختصاص پیدا كرد اما امسال با پویش‌هایی مثل «با سازت بیا» یا اجراهای مختلف در سه نقطه از جزیره، شاهد اضافه شدن بخش‌هایی كه جنبه‌های مردمی‌تر دارند، هم بودیم تا مخاطبان غیرمتخصص موسیقی در سطح جزیره هم به جشنواره اضافه شوند. اینكه این بخش‌ها تا چه حد موفق بوده‌اند باید در طول زمان و در دورهای آتی شاهد بود.

این عضو شورای سیاستگذاری جشنواره عودنوازی درباره حضور داوران خارجی در جشنواره‌ای كه به صورت ملی برگزار شده، توضیح داد: از نظر من حضور داوران بین‌المللی یك نقطه قوت برای یك جشنواره است؛ ساز عود در بخش وسیعی از منطقه به ویژه غرب آسیا مانند كشورهای عربی و تركی رواج دارد و ما نیز بعضاً هنرمندانی را در ایران داریم كه از نوازندگی‌های عربی و تركی نیز متأثر هستند. دیدگاه ما به اجراهای هنرمندان صرفاً نكات تكنیكی یا اجرای ردیف موسیقی دستگاهی یا اجرای دقیق مقام منطقه‌ای از موسیقی نواحی نبود، بلكه به كلیت یك اجرا یا پرفورمنس توجه می‌كردیم؛ یعنی اجرایی كه برگرفته از موسیقی ساز عود در مقیاس وسیع آن و البته با گرایش بیشتر به موسیقی ایران باشد. همین موضوع می‌تواند توجیهی بر حضور سه داور خارجی در كنار 9 داور ایرانی باشد. در حقیقت داوران خارجی یك كنسرت عودنوازی را داوری كردند و به آن امتیاز دادند.

جشنواره عودنوازی قشم نشان داد اگر با سیاست درست ادامه یابد به اهداف بزرگی دست پیدا خواهد كرد و در بلند مدت در فضای عودنوازی و موسیقی كشور تاثیر محسوسی خواهد گذاشتوی در مورد اینكه آیا جشنواره عودنوازی توانسته به استانداردهای بین‌المللی نزدیك شود تا دوره آینده بین‌المللی برگزار شود، گفت: با توجه به تجربه حضورم در 2 دوره جشنواره، می‌توانم بگویم كه این استانداردها از همان جشنواره اول هم برای برگزاری به صورت بین‌المللی وجود داشت تا نوازنده‌های بین‌المللی در كنار نوازنده‌های ایرانی حضور پیدا كنند؛ بنابراین قطعاً این ظرفیت وجود دارد. فقط تنها مشكلی كه همیشه وجود داشته مشكل زمان است، كلید خوردن هر جشنواره نیاز به تمهیدات اولیه‌ای دارد كه بیشتر به برنامه‌ریزی مدیران منطقه‌ آزاد قشم بازمی‌گردد.

فرزین درباره برگزاری منظم جلسات شورای سیاستگذاری جشنواره و نظم داشتن برنامه‌ها، بیان كرد: قرارهایی به صورت شفاهی گذاشته و صحبت‌هایی شده است، البته سال گذشته هم بنا بود تا پس از پایان دوره اول، به سرعت جلسات برگزاری دوره دوم جشنواره سریع‌تر برگزار شود تا در قدم اول آیین‌نامه و چارچوبی برای جشنواره تهیه و اهداف، چشم انداز و استراتژی‌هایی كه مد نظر است، مكتوب شود تا با یك نقشه راه دوره‌های بعدی را برگزاركنیم اما ظاهراً بنا به رخدادهایی مثل تغییر دولت، برگزاری آن به تعویق افتاد اما امیدواریم كه امسال این جدیت در منطقه آزاد قشم وجود داشته باشد.

وی تصریح كرد: جشنواره عودنوازی قشم نشان داد اگر با سیاست درست ادامه یابد به اهداف بزرگی دست پیدا خواهد كرد و در بلند مدت در فضای عودنوازی و موسیقی كشور تاثیر محسوسی خواهد گذاشت. امیدوارم هرچه زودتر جلسات مقدماتی برگزاری سومین دوره جشنواره برگزار شود تا زمان كافی برای برنامه‌ریزی‌های بهتر داشته باشیم.

فرزین در مورد حضورش در «دیده بان موسیقی ایران» به عنوان منتقد موسیقی و برخی انتقادات كه به جشنواره از سوی نوازندگان، مخاطبان و داورها در اعطای جوایز وارد شده، توضیح داد: من در «دیدبان موسیقی ایران» تا چند ماه پیش حضور داشتم و فعلا مدتی است حضور و همكاری ندارم هرچند كه قرار نیست در حوزه نقد فعالیتی نداشته باشم. به اعتقاد من، نقد برخلاف تصور رایج، یعنی امید داشتن؛ وقتی شما انتقاد می‌كنید و نكاتی را كه به ظاهر نمایانگر نقاط ضعف است مطرح می‌كنید در واقع نشان دهنده این است امید دارید كه در موضوع مورد انتقاد روند كارها بهتر شود. اگر هم من امروز خیلی وارد نقد جزئیات جشنواره نشدم علت این است كه به واسطه نقشم در راه‌اندازی جشنواره و مسئولیتم در دوره قبل، خیلی خودم را گزینه مناسبی برای ارزیابی این‌دوره نمی‌بینم و ممكن است خودم هم دچار مقایسه‌های نادرستی شوم و هم از حرف‌هایم برداشت‌های نادرستی شود پس سعی می‌كنم ضمن اینكه نظرات خودم را دارم بیشتر شنوای نظرات دیگران باشم. اما درباره جشنواره باید گفت كه بخش عمده انتقادات و شبهات موجود به این دلیل است كه وقتی جشنواره یا رویدادی چارچوب دقیق و مدونی نداشته باشد كه بر اساس آن چارچوب سنجیده شود، ممكن است چنین مشكلاتی پیش بیاید. به هر حال هر فرد وقتی در امور اجرایی قرار می‌گیرد، دیدگاه‌های مختلف و سلیقه خود را دارد. این تفاوت سلیقه خوبی‌هایی هم دارد اما وقتی چارچوبی وجود نداشته باشد ممكن است اشكالاتی به وجود بیاورد. طبیعتاً اعضای شورای سیاست‌گذاری یا مدیریت اجرایی جشنواره پاسخ‌هایی برای برخی از انتقادات خواهند داشت؛ بنابراین انتقادات قابل بحث است.

نقد برخلاف تصور رایج، یعنی امید داشتن؛ وقتی شما انتقاد می‌كنید و نكاتی را كه به ظاهر نمایانگر نقاط ضعف است مطرح می‌كنید در واقع نشان دهنده این است امید دارید كه در موضوع مورد انتقاد روند كارها بهتر شودوی درباره انتقاد از غیررقابتی بودن بخش دوم جشنواره بیان كرد: باید قبول كنیم عنوان غیررقابتی شاید مقداری ابهام داشت چون در بخش دوم منظور از رقابتی نبودن این بود كه اجراها مثل سال اول جشنواره داوری نمی‌شود و امتیاز داده نخواهد شد و نفر اول، دوم و سومی نخواهیم داشت ولی در عین حال در فراخوان نوشته شده بود حداكثر در هر رده سنی اگر اجرای درخشانی دیده‌ شود، تندیس داده می‌شود و ابهام هم در همین‌جاست كه این موضوع می‌تواند نوعی رقابت تلقی شود.

این منتقد موسیقی درباره چگونگی تعیین افراد برای گرفتن تندیس جشنواره، اظهار كرد: در مرحله نهایی سال گذشته داوران بر اساس قواعدی كه ارائه شده بود امتیاز می‌دادند و امتیازها معدل‌گیری می‌شد و نفرات اول، دوم و سوم در هر رده سنی در 2 دسته موسیقی ایرانی و نواحی مشخص می‌شد. امسال سازوكار متفاوت و اینگونه بود كه از نظر جشنواره همه افراد منتخب كه در دوره نهایی حضور پیدا می‌كنند، برگزیده هستند و به همه آنها مبلغی به عنوان دستمزد داده شود. اما اگر اجرای درخشانی در میان اجراها دیده شد به صورت نمادین، تندیسی به آن نوازنده اهدا شود.

وی عنوان كرد: بر همین اساس شورای سیاستگذاری پس از پایان اجراها با كسب نظرات برخی اساتید، متخصصان و داورانی كه در جشنواره حضور داشتند یك نفر را در هر رده سنی انتخاب كرد. به طور كلی برای بررسی و اصلاح تمام آسیب‌ها و یا تقویت نقاط قوت به زمان نیاز داریم تا نتیجه جشنواره‌ای بهتر، موثرتر و با حداقل ممكن اشكالات باشد.

فرزین در پایان گفت: امیدوارم كه به زمان توجه شود و مقدمات دوره بعدی در دستور كار قرار گیرد. جشنواره عودنوازی قشم می‌تواند تاثیرگذار باشد بنابراین امیدوارم مانند سایر رویدادها متوقف نشود و ادامه پیدا كند تا با تداوم خود بتواند از طریق شاخه ساز عود در آینده كل موسیقی ایران تاثیرگذار باشد.

مرتبط با این خبر

  • نقش آفرینی یك پیانوی تنها!

  • سخنگوی «ستاد اجرایی سند ملی موسیقی كشور»

  • هم‌صدایی علی پهلوان با كریس دی‌برگ

  • هشدارهای یك ناشر موسیقی درباره «كپی رایت»

  • نمایشگاه موسیقی كودك و نوجوان

  • محسن چاوشی و حسین صفا در «زندان‌بان»

  • نیمه دوم اردیبهشت تماشاگر چند كنسرت باشید

  • موسیقی این روزهای پاپ

  • آلبوم موسیقی «لحظه‌ای كوتاه»

  • بازآفرینی «والس هرمان»