display result search
خلیفه شاهمیر بلوچ مالداری یكی از چهرههای سرشناس فرهنگ و هنر بلوچ در مكُّران و اطراف چابهار دار فانی را وداع گفت.
به گزارش روابط عمومی رادیو آوا، خلیفه شاهمیر بلوچ مالداری از هنرمندان پیشكسوت موسیقی منطقه بلوچستان و یكی از بزرگان و نوادر فرهنگ و هنر بلوچ در مكُّران دار فانی را وداع گفت.
علی مغازهای پژوهشگر موسیقی نواحی كه طی سالهای گذشته در چند پروژه موسیقایی با مرحوم شاهمیر در ارتباط بوده با انتشار متنی ضمن اعلام خبر درگذشت این استاد موسیقی اقوام بلوچستان نوشته است:
«خلیفه شاهمیر بلوچ مالداری، كسی كه دهها سال در كسوت خلیفه گواتی به روش آیینی و سنتی مردم سرزمین پهناور مكُّران در جنوب بلوچستان بزرگ به مداوا و تیمار بیماران خستهجان از آسیبهای روانی و تالمات روحی میپرداخت، خود به ارواح رفتگان پیوست.
این هنرمند كه در مداوای روح و روان انسان بیپناه و دورمانده از امكانات تمدنی و زیست شهری در نقاط محروم مانده بلوچستان، با مهارت و تسلط بر مناسك تسخیرزدایی، هزاران انسان دردمند را تسكین میبخشید، در پی چند روز بیماری و رنجوری صبح روز چهارشنبه 17 اسفند ماه به خاك سپرده شد.
بنابر گفتهها و شنیدهها در پی نبود امكان مداوای جسمی در بیمارستان چابهار و انتقال این خلیفه درمانگر روحی به منزل خود در روستای تیسكوپان، جسم او دچار بیحسی ناشی از سكته مغزی شد و نیمه شب سهشنبه 16 اسفند برای همیشه خاموش شد و صبح چهارشنبه در مزار «تیسكوپان شیردل» به خاك سپرده شد.
خلیفه شاهمیر بلوچ مالداری دهها سال در جنوب بلوچستان، در شرق چابهار و سواحل شمالی دریای مكُّران قدیم یا عمان كنونی، مراسم تسخیرزدایی را اجرا كرد و هزاران بیمار اسیر یا در تسخیر باد یا همان زار را كه در بلوچستان «گوات» به معنای باد و «گواتی» به معنای بیمار اسیر باد نامیده میشود مداوا كرد.
گوات یا همان باد در فرهنگ مردمان بلوچ یك عارضه روحی و روانی است كه در اشكال و صورتهای مختلف جسم و روان انسان را به تسخیر درمیآورد و جز با اجرای مناسك درمانی ذكر و دمّال و پیشكش كردن قربانی نمیتوان بیمار را از این رنج رهانید.
این هنرمند صاحب نام و شناخته شده موسیقی بلوچستان با رپرتوار یا مجموعه كمنظیری از ذكرهای خود به همراه سروز یا سرود یا همان قیچك و تمبورك و همراهی چاپیها و همخوانان، گاه چند شب متوالی برای رهایی بیمار از باد به اجرای مراسم ذكر گواتی میپرداخت. این گونه از اجراهای آیینی در طی قرنها در جنوب ایران و به خصوص در مناطق ساحلی بسیار متداول بود كه به نوعی بادباوری محسوب میشد و امروزه دستخوش تغییرات و سوءاستفادههای سودجویانه شده است.
خلیفه شاهمیر را میتوان به واقع آخرین خلیفهای برشمرد كه یكعمر خالصانه و صادقانه در راه ایمان و باورهای مردمان منطقه در كنار باورمندان به دردهای ماوراءطبیعه یا همان اهل هوا ماند و به نجات آنان از رنج و اندوه اقدام كرد.
این ضایعه را به مردم بلوچ و هنر و فرهنگ آن دیار اسرارآمیز و كهن و خانواده خوب و نجیبش تسلیت میگویم و معتقدم درگذشت این هنرمند درمانگر نقصانی جبرانناپذیر در فرهنگ و هنر بلوچ به ویژه منطقه چابهار محسوب میشود و اگرچه از سوی مدیران منطقه توجهی به جایگاه این خلیفه در میان مردم نشد، اما فقدان این استاد به عنوان یكی از شخصیتهای بزرگ بلوچ باید مورد توجه خاص اهل فرهنگ و هنر ایران قرار گیرد.»