داریوش صفوت، ردیف دان، موسیقی‌دان و نوازنده سه‌تار و سنتور هفتم آذرماه 1307 در تهران به دنیا آمد.(1307- 1392)



داریوش صفوت
موسیقی و نواختن سه تار را ابتدا نزد پدرش علی اصغر صفوت فرا گرفت و به دلیل حشر و نشر پدرش با اهالی هنر، از جمله حیب سماعی (سماع حضور) در 16 سالگی (1323) نزد وی رفت و سنتور را نزدش آموخت.

در 19 سالگی (1326) به درك محضر استاد ابوالحسن صبا توفیق یافت و نوازندگی سه‌تار و سنتور را در محضر وی تكمیل كرد به نحوی كه بعدها صبا در جایی از وی به عنوان یكی از بهترین شاگردان خود یاد كرد كه دركی دقیق و ظریف از موسیقی ایرانی دارند.

صفوت در كنار یادگیرى موسیقى، تحصیلات آكادمیك خود را نیز با قبولی و فارغ‌التحصیلی در دانشكده حقوق دانشگاه تهران دنبال كرد و سال 1332 در رشته حقوق فارغ التحصیل شد. صفوت البته همزمان با تحصیل دانشگاهی كار موسیقی را هم ادامه داد، چنانكه نزدیك به ده سال و تا قبل از درگذشت ابوالحسن صبا از محضرش كسب فیض كرد.

بعد از فوت صبا، صفوت كه میان شاگردان صبا و اهالى موسیقى آن زمان، به استعداد و طبع روان شهره بود، در هنرستان عالى موسیقى مشغول تدریس شد.
دراین دوران مرحوم دكتر مهدى بركشلى موسیقیدان و استاد فیزیك دانشكده علوم ، رئیس واحد موسیقى اداره كل فرهنگ و هنر بود. او كه با شرق شناسان فرانسوى ارتباط داشت و نیز تحصیلات آكادمیك خود را در فرانسه به پایان برده بود، داریوش صفوت را براى تدریس موسیقى ایرانى به «مركز مطالعات موسیقى شرقى» در پاریس معرفى كرد.

صفوت تا اخذ درجه دكترا در رشته حقوق بین‌الملل از دانشكده حقوق پاریس پیش رفت. داریوش صفوت بورسیه اداره كل هنرهاى زیبا شد و در پاریس در كنار تحصیل و تدریس، به تحقیق و پژوهش در موسیقى و اجراى كنسرت‌هاى پژوهشى پرداخت. او به تشویق و كمك شرق شناس فرانسوى خانم نلى كارن كه شاگرد سه تار و سنتور صفوت نیز بود، كتابى به زبان فرانسه درباره موسیقى ایران نوشت كه ذیل مجموعه «سنت‌هاى موسیقى » در سال 1344 انتشار یافت.

صفوت در آن كتاب موقعیت اجتماعى موسیقى در آن دوران را شرح داده و راهكار حفظ و احیاى موسیقى قدیم ایران را تأسیس یك مركز باستان شناسى موسیقى دانست.

انتشار كتاب رئیس رادیو تلویزیون سابق را برآن داشت تا از صفوت براى مشاوره در زمینه موسیقى رادیو و تلویزیون، دعوت به همكارى كند، اما صفوت پیشنهاد جدى ترى داشت و آن تأسیس مركز حفظ و اشاعه موسیقى ایران بود. دراین زمان او به دعوت دكتر بركشلى، در دانشگاه تهران تدریس موسیقى مى كرد. حضور او در دانشگاه فرصت مناسبى بود تا با استعدادهاى جوان موسیقى آشنا شود و بهترین هاى آنان را براى حضور در مركز حفظ واشاعه موسیقى ایران انتخاب كند.

وی بعدها مركز حفظ و اشاعه موسیقی را بنا گذاشت و شاگردان برگزیده دپارتمان موسیقى دانشگاه تهران را نیز با همكارى نورعلى خان برومند، موسیقیدان شاخص دوران كه مدرس دانشكده بود، به مركز آورد و واسطه پیوند نسل قدیم موسیقیدانان ایران با این نسل نوجو و جوان شد.

از جمله ویژگی‌های این مركز این بود كه شاگردان حقوق می‌گرفتند تا از بزرگان موسیقی ردیف و نوازندگی بیاموزند. شاگردانی كه بعدها هر كدامشان برای خود و جامعه موسیقی یلی شدند. افرادی چون محمد رضا لطفی، پرویز مشكاتیان، حسین علیزاده، داریوش طلایی، داود گنجه‌ای، ، جلال ذوالفنون ، مجید كیانی، محمدرضا شجریان، علی اكبر شكارچی، محمد علی كیانی‌نژاد، داریوش پیرنیاكان، مرحوم نورالدین رضوی سروستانی، مرحوم محمدعلی حدادیان، مرتضی اعیان، مرحوم عشقی، رضا مقدسی و... از جمله افرادی بودند كه زیر نظر دكتر صفوت و بزرگانی چون، سعید هرمزی، فروتن، دوامی، شهنازی، بهاری و... هم درس موسیقی آموختند وهم درس زندگی هنری.

دكتر صفوت در دوره‌ای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ریاست بخش موسیقی دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را بر عهده داشت.

وی چند سال قبل نشان شوالیه را از دولت فرانسه دریافت كرد كه به دلیل روحیه گریز از تبلیغاتش آن را نزد كسی و جایی بیان نكرد.

برخى از آثار مكتوب او عبارتند از:
ـ خصوصیات موسیقى سنتى ایرانى (به زبان فرانسه) 1345
ـ موسیقى ایران (به زبان فرانسه تحت نظارت شوراى بین المللى موسیقى یونسكو) 1966
ـ رساله عرفان موسیقى ایران 1348
ـ موسیقى سنتى و عرفان شرقى (نیویورك) 1985
از دكتر صفوت دوتكنوازى سه تار و سنتور و نیز ردیف آوازى موسیقى ایران با صداى حاتم عسگرى نیز منتشر شده است.

استاد داریوش صفوت چهره برجسته موسیقی ایران كه نقشی ارزنده در شكل گیری و نضج جریان موسیقی سنتی داشت فروردین سال 1392 در سن ٨٥ سالگی درگذشت.

سردبیر: رادیو آوا

  • #ابوالحسن صبا #پرویز مشكاتیان #دانشكده حقوق پاریس #رادیو آوا #سنت‌هاى موسیقى #سنتور #سه‌تار #مركز مطالعات موسیقى شرقى #مشاهیر موسیقی #نورعلى خان برومند

مشاهیر

  • هوشنگ ظریف

  • پرویز مشكاتیان

  • ابراهیم سرخوش

  • حمید سبزواری

  • حسین صبحدل

  • مجید انتظامی

  • حسین تهرانی

  • احمدعلی راغب

  • اردشیر كامكار

  • شهرداد روحانی