ولی كمری هنرمند موسیقی نواحی از شهرستان ایوان در استان ایلام كه برای سومین بار با اجرای آواز «هوره»در هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران حضور یافته است، «هوره»را شاخه‌ای از «آواز مادر» دانست كه در میان گوران‌ها، كلهر زبانان و حتیلك‌زبان‌ها در نواحی غرب ایران رواج دارد. این نوع موسیقی كه از شهرستان پاوه تا مریوان و حتی روستاهای هورامی‌نشین در كردستان عراق امتداد یافته است، به‌عنوان زبان مشترك اقوام زاگرس شناخته می‌شود.

وی با اشاره به اینكه «هوره»تنها یك سبك موسیقایی‌ نیست، بلكه بخشی از فرهنگ، تاریخ و آیین‌های مردمان زاگرس است، گفت: این آواز ساده و باستانی، در آیین‌های زرتشتی و نیایش‌های اهورا مزدا كاربرد داشته و در گات‌های یسنا (از بخش‌های اصلی كتاب مقدس زرتشتیان) نیز به‌طور منظم برای ستایش اهورا مزدا از آن استفاده می‌شده است.

این هنرمند تاكید كرد: «هوره»در كردستان با نام‌های دیگری چون «سیاه‌چمانه» و «بزمی چپله» نیز شناخته می‌شود كه نوع دوم با فضای شاد و ریتمیك‌تر، محبوبیت بیشتری دارد. این آواز كه در جشن‌ها، آیین‌های اجتماعی و حتی مراسم مذهبی اجرا می‌شود، نماد كردار نیك، گفتار نیك و پندار نیك و بازتابی از جهان‌بینی عمیق مردم منطقه است.

كمری با یادی از كاك ویس بیان كرد: كاك ویس یكی از چهره‌های كلیدی در تاریخ «هوره»است كه با جمع‌آوری و حفظ ترانه‌های دیوانی، سهم مهمی در انتقال این میراث شفاهی به نسل‌های بعدی داشته است.

كمری «هوره»را «آوایی زنده از تاریخ» توصیف كرد و گفت: این آواز، گواهی است بر پیوند عمیق مردم زاگرس با هنر، معنویت و هویت تاریخی‌شان. تا وقتی «هوره»خوانده می‌شود، این ریشه‌ها نیز زنده می‌مانند.

وی بر اهمیت اجرای «هوره‌خوانی» در رویدادهایی چون جشنواره ملی موسیقی نواحی تأكید كرد و افزود: «هوره»در سال‌های اخیر به بخشی از فرهنگ عمومی موسیقی ایران تبدیل شده و اجرای آن در جشنواره‌ها نه‌تنها بازتابی از زیبایی‌شناسی موسیقی نواحی، بلكه بسترساز همبستگی اجتماعی و فرهنگی میان مردمان مناطق مختلف ایران است.

این هنرمند تصریح كرد: اجرای این سبك موسیقی آیینی، نقشی مهم در تقویت هویت فرهنگی و حفظ آداب و رسوم محلی دارد و باید به‌عنوان یك عنصر كلیدی به نسل‌های آینده منتقل شود.

كمری در پایان عنوان كرد: آواز «هوره»، گواهی از تاریخ، هویت و معنویت مردمان زاگرس است؛ آوازی كه نه در گذشته مانده و نه از آینده جداست.

هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران به دبیری فواد توحیدی، از تاریخ 5 تا 8 اردیبهشت 1404 به میزبانی استان هرمزگان و با همكاری دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن موسیقی ایران، استانداری و اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هرمزگان برگزار می‌شود.