آیین تجلیل از اعضای اركستر سمفونیك تهران در دوران دفاع مقدس با عنوان «سازهای خاكی» با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید محمد مجتبی حسینی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شاهین فرهت دبیر سی و چهارمین جشنواره موسیقی فجر، سید محمد میرزمانی رییس هیات مدیره خانه موسیقی و تعدادی از هنرمندان، شب گذشته (شنبه 28 مهرماه) در تالار وحدت تهران برگزار شد.



در ابتدای این مراسم سید محمدمجتبی حسینی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن قرائت متنی در قدردانی از نوازندگان اركستر سمفونیك تهران در دوران دفاع مقدس گفت: امشب در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران گردهم آمدیم تا به تماشای تصویری غرور‌آمیز برادران هنرمندانمان بنشینیم كه با سلاح نغمه نوار رشادت‌های برادران خود را در قالب هنر موسیقی ثبت كردند. اركسترسمفونیك تهران در بیش از سه دهه گذشته نوای وحدت تمام ایران را از فاو تا حلبچه نواخت.

وی اظهار داشت: البته برخی از این عزیزان به درجه رفیع جانبازی نائل آمدند و برخی از این عزیزان نیز هم اكنون در میان ما نیستند. اما همه اینها در روزگار دفاع مقدس یك صدا می‌خواندند و می‌نواختند. امروز مهرداد كاظمی عزیز در بستر بیماری است اما بسیار خوشحالیم كه استاد رشید وطن‌دوست، استاد محمد گلریز و استاد جهانگیر زمانی در كنار اعضای خوش‌نواز اركستر سمفونیك تهران در دوران دفاع مقدس حضور دارند و ما به قدرشناسی از شما عزیزان گردهم آمدیم و البته كه سپاس‌گذار شما هستیم.

حسینی در ادامه افزود: از همكارانم در بنیاد فرهنگی‌هنری رودكی قدردانی ویژه‌ای دارم كه چنین برنامه‌هایی را برای این هنرمندان فراهم كردند.



سپس وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به روی صحنه آمد و ضمن خوش‌آمد گویی به حضُار گفت: برنامه‌ امشب برنامه بسیار خوبی بود كه فضایی برای بازگشت به دفاع مقدس ایجاد كرد و می‌توان گفت كه چنین مجموعه‌ای با موسیقی دفاع مقدس جان تازه گرفت. شرایط بعد از انقلاب اسلامی، شرایط تردید در موسیقی كشورمان بود لیكن اجرای موسیقی حماسی شروع جدیدی برای موسیقی جهموری اسلامی بود و به اعتقاد من موسیقی دفاع مقدس این فضا را برای تمامیّت موسیقی كشورمان مهیّا ساخت. موسیقی حماسی و موسیقی دفاع مقدس ما چند كاركرد را برای ما انجام داد، بنابراین می‌توان گفت هم در بسیج مردمی در دوران سخت دفاع مقدس و اعزام آنها به جبهه‌ها نقش مهمی را ایفا كرد و هم در فضای توان‌افزایی ملی رزمندگان در دوران جنگ تاثیرگذار بود.

وی افزود: از طرف دیگر این موسیقی فضایی را در كشور ایجاد كرد كه این هنر بتواند در ایران به فعالیت خود كه در هاله‌ای از ابهام بود ادامه دهد. به نظر می‌آید در آغاز دهه پنجم انقلاب دین خودمان را به موسیقی حماسی ادا كنیم و با شرایطی كه در این دوره داریم و در فضای ملی تنگناهایی خاص وجود دارد و مجموعه‌هایی به سوء استفاده از این فضا امید بسته‌اند، موسیقی حماسی می‌تواند دریچه‌ای برای حفظ عزت و غرور ملی ما باشد.

صالحی در مورد مشكلات ارزی جهت دعوت گروه‌های خارجی برای اجرا در جشنواره موسیقی فجر امسال گفت: ما در جشنواره‌های موسیقی، سینما و تئاتر این مشكل را داریم و با در نظرگرفتن این موضوع كه هنوز با برگزاری این جشنواره‌ها فاصله داریم نكات مورد نظر را با سازمان برنامه و بودجه در میان گذاشته‌ایم.



* جشنواره موسیقی فجر فاقد اشعار و سرودهای انقلابی است

محمد گلریز خواننده سرودهای انقلابی هم به نمایندگی از هنرمندان موسیقی دوران دفاع مقدس ضمن تشكر و قدردانی از برگزاری این مراسم گفت: با سلام و درود به روان پاك شهیدان من‌جمله شهدای هنرمند عرصه دفاع مقدس و انقلاب كه با نثار جان خود امنیت و آرامش را به كشورمان هدیه كردند. با وقوع انقلاب شكوهمند اسلامی در تمام زمینه‌ها تحولات و دگرگونی‌هایی به وجود آمد به‌ویژه در موسیقی. هنرمندان ما نمی‌دانستند كه چه ملودی و آهنگی را باید بسازند كه در راستای انقلاب باشد.

وی افزود: با شروع جنگ تحمیلی جرقه موسیقی حماسی و به عبارتی دفاع مقدس در ذهن هنرمندان متعهد تجلی پیدا كرد و نظر مثبت حضرت امام در سرود شهید مطهری مهر تاییدی بود بر موسیقی پس از نقلاب و موجب شد هنرمندان با شوق بیشتری به خلق آثار حماسی بپردازند. سال 1360 تا 1367 از شكوفاترین سالهایی بود كه اهالی عرصه هنر و موسیقی جنگ تحمیلی كارهای با ارزشی را به وجود آوردند كه برخی از آنها ورد زبان مردم و رزمندگان شد. از همه مهم‌تر اینكه هنرمندان با حضور خود در جبهه‌ها و اجرای كنسرت‌های میدانی روحیه‌ای دو چندان به رزم آوران خود می‌دانند و با اسلحه هنرمندانه به یاری سربازان خود می‌شتافتند.

گلریز در ادامه صحبت‌هایش در مورد شرایط كنونی افزود: در حال حاضر ما در معرض شدیدترین هجمه‌های فرهنگی قرار داریم كه هزینه‌های گزافی برای آن می‌شود كه بخشی از آن صرف موسیقی‌های آنچنانی و بی‌محتوا می‌شود. مقام معظم رهبری بارها به مسولان فرهنگی كشور هشدار داده‌اند و مكررا تاكید داشته‌اند كه مردم به ویژه جوانان در معرض این خطر قرار دارند اما متاسفانه در چند سال اخیر نه تنها گام موثری برداشته نشده بلكه با بها دادن به آثار سبك و مبتذل چه در بُعد كلام ملودی و اجرا ضربات قابل توجهی به موسیقی وارد گردیده است.

وی در ادامه صحبت‌هایش در مورد برگزاری جشنواره فجر نیز لب به سخن گشود و گفت: نكته دیگری كه به آن اشاره می‌كنم درباره جشنواره موسیقی فجر است. ما هرساله این جشنواره را برگزار می‌كنیم و دغدغه این را داریم كه این جشنواره به مناسبت ایام پیروزی انقلاب اسلامی برگزار می‌شود اما در این سال‌ها اصلا شعر و سرودی كه یادآور جشن فجر انقلاب اسلامی باشد وجود ندارد به طوری كه حتی من در برخی مواقع به طنز می‌گفتم كه بهتر است نام این جشنواره را عوض كنید وقتی نام آن با موضوع انقلاب اسلامی است، اما به كام دیگران است.

گلریز در ادامه صحبت‌های خود ضمن ارائه خاطره‌ای از حضورش در محضر امام خمینی(ره) در سال 59 به همراه تعدادی از هنرمندان موسیقی گفت: سال 59 بود و ما سرود شهید مطهری را داشتیم كه با هماهنگی‌های قبلی همراه با آقایان میرزاده، سبزواری، شهبازیان، راغب و بنده در محضر حضرت امام حضور داشته باشیم. ما قبل از دیدار با حضرت امام دیداری كوتاه با مرحوم حاج احمد خمینی داشتیم كه در طبقه اول منزل آن دوران حضرت امام در محله دربند حضور داشت. ایشان قبل از دیدار به ما گفت: همواره سرودهایی بسازید كه همه مردم با این سرودها پیوند داشته باشند. دقیقا پس از این صحبت‌های كوتاه بود كه به طبقه بالا رفتیم و آنجا دیدیم كه امام راحل با لباس منزل، تسبیح به دست و در شرایطی كه یك رادیوی كوچك در كنارشان بود، نشسته‌اند.

وی ادامه داد: در آن زمان موسیقی در محدودیت بسیار زیادی قرار گرفته بود به طوری كه هر كسی سازی در خیابان حمل می‌كرد او را حبس می‌كردند. و به اعتقاد من حضرت امام خدمت بزرگی به موسیقی كردند. وقتی مرحوم حاج احمدآقا ما را به حضرت امام معرفی كرد، ایشان مشتاقانه به نحوه معرفی حاج احمد گوش می‌دادند و ما واقعا در آن شرایط معنوی كه در اتاق حكمفرما بود اصلا نمی‌توانستیم حرف بزنیم. تا اینكه فرصتی پیش آمد تا دست امام را ببوسیم و من آخرین نفری بودم كه توفیق دست‌بوسی ایشان را پیدا كردم و وقتی این اتفاق افتاد امام دستانشان را بالا گرفتند و دوبار فرمودند: خدا در پناه اسلام حفظتان كند.



بخش پایانی مراسم به قدردانی از هنرمندان اركستر سمفونیك تهران در دوران دفاع مقدس از جمله رضا جعفری بهنام صدابردار، جهانگیر زمانی خواننده، احمد عزیز عضو گروه كر، شاهرخ بشر دوست گروه كر ، منوچهر پناهی نژاد نوازنده ، بهروز اسلامی گروه كر، هوشنگ گنج‌ور گروه كر، محمد گلریز خواننده، مسعود عالمی گروه كر، حسین پاك نهاد گروه كر، جمشید زمان گروه كر، نادر مرتضی پور رهبر اركستر، حسین تاجیك نوازنده، رضا صنعتی نوازنده ، علیرضا حیدری پشتیبانی اركستر، مسعود لقا نوازنده ، سیامك میردادیان نوازنده ، هادی منتظری نوازنده ، خانواده مرحوم كیومرث میردادیان و خانواده مرحوم امیر بهشتی نوازنده ، جاوید مجلسی رهبر اركستر، حسن حضرلو مدیر كل وقت دفتر موسیقی ، سید كمال حاج سید جوادی معاون هنری وقت وزارت ارشاد ، اسماعیل نایب اصل بخش فنی ، هوشنگ لشگری بخش فنی، سید قاسم الحسینی بخش فنی، رحیم بقایی صدابردار، مهدی شمس نیكنام خواننده و عضو گروه كر، بهروز خانه آباد عضو گروه كر، فرشید حفظی فر نوازنده ، رضا منفرد نوازنده ، سعید ساعتچی عضو گروه كر، علی نقی كرمانی پشتیبانی اركستر، غلامعلی شامی پشتیبانی اركستر، منصور كریمانی پشتیبانی اركستر، رشید وطن دوست خواننده، خلیل علیاری پشتیبانی اركستر، محمد زمانی پشتیبانی اركستر، ابراهیم نظری رهبر اركستر، ارسلان كامكار نوازنده ، سیاوش ظهیرالدینی نوازنده، خانواده مرحوم نقی بهاری پشتیبانی اركستر، خانواده مرحوم علیرضا خورشید فر نوازنده، كریم قربانی نوازنده، پرویز بیات نوازنده، رضا بور بور پشتیبانی و مهرداد كاظمی خواننده اختصاص داشت.