محمدعلی مراتی دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، درخصوص برگزاری بخش ملی بیان كرد: جشنواره موسیقی نواحی ایران دردوره شانزدهم، تغییراتی به همراه داشت و به دنبال این تغییرات، برای معرفی بیشتر هنرمندان این حوزه، شاخصه‌های متعددی را برای اهداف ملی و فرا ملی در نظر گرفت كه یكی از آن اهداف طرح ساتراپی بود كه در این طرح محل برگزاری جشنواره به پنج منطقه‌ی اجتماعی تقسیم شده است.

او افزود: یكی از اهداف مهم ما درجشنواره موسیقی نواحی ایران، رعایت عدالت شنیداری – فرهنگی است. این جشنواره طی سال‌ها و دوره‌هایی كه از برگزاری آن می‌گذرد، اغلب با تمركز در یك استان برگزار شده است اما با این طرح، این امكان فراهم شد تا با حضور هنرمندان بزرگ موسیقی اقوام ایران در پنج استان، میزبان آنها باشیم و هنرنمایی كنند.

مرآتی درادامه صحبت‌هایش گفت: جشنواره شانزدهم موسیقی نواحی ایران، به دو بخش منطقه‌ی و ملی تقسیم شده است. بخش منطقه‌ای همانطور كه اشاره شد در 5 استان از تاریخ 6 تا 23 تیرماه امسال برگزار و یك شهر به عنوان نماینده این مناطق معرفی شد. این مرحله با استقبال و اشتیاق بسیار خوب هنرمندان همراه بود. تلاش ما این بود یكی ازجشنواره‌های بزرگ كشور، با عنوان موسیقی نواحی، با تعداد بیشتری از هنرمندان در مناطق مختلف معرفی شوند كه بحمدالله دستاورد بسیارخوبی داشت. اولین دستاورد آن دیده شدن هنر ارزشمند هنرمندان و دیگر، تشویق مخاطبان به تماشای این اجراهای اصیل است.

دبیر جشنواره موسیقی نواحی افزود: نكته جالب و قابل توجه برای خود من این بود كه این اجراها موجب شد مخاطبان ارتباط ملموس تری با موسیقی اقوام برقرار كنند و بر این اساس این اتفاق خوب می‌تواند در طولانی مدت درتغییر ذائقه شنیداری فرهنگ ایران تاثیرگذار باشد.

او درباره هنرمندان حاضر در مرحله ملی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران گفت: جشنواره موسیقی نواحی ایران كماكان بصورت غیررقابتی برگزار می‌شود. بنابراین شركت‌كنندگان مرحله اول بدون رقابت در كنار هم ساز نواختند و اجرای برنامه داشتند. اما نكته قابل توجه در این مرحله این بود كه انتخاب هنرمندان در مرحله اول براساس نگاه مشاورانی صورت گرفته است كه از نخبگان موسیقی نواحی در شهرهای مختلف كشورمان بودند. در این دوره از جشنواره برای اولین بار یك شورا با حدود 40 عضو از استان‌های منتخب تشكیل شد كه همگی از افراد نامدار مناطق خود بوده و در انتخاب شركت‌كنندگان كمك بسیاری به جشنواره داشتند.

وی ادامه داد: مرحله ملی همچنان غیررقابتی است و مقایسه‌ای صورت نمی‌گیرد؛ چراكه احترام این افراد كه هر یك در سطح حرفه‌ای فعالیت می كنند برای ما بسیار حائز اهمیت است. بنابراین با حضور هیات انتخابی متشكل از هشت نفر از بزرگان و پژوهشگران و دست اندكاران موسیقی نواحی، این انتخاب‌ها انجام شد. درواقع هنرمندان حاضر در این مرحله، معدلی از موسیقیدانانی هستند كه در پنج منطقه اجرا داشتند.

دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در ادامه افزود: هیات انتخاب مرحله دوم كه از بزرگان موسیقی نواحی‌اند، به موضوع صحنه‌گردانی توجه ویژه‌ای دارند. بر این اساس با احترام به میراث داران این حوزه، در این مرحله افرادی انتخاب شده‌اند كه به صحنه گردانی اشراف داشته‌اند تا براساس این دیدگاه، مخاطب ارتباط جدی با این هنر اصیل برقرار كند. در این مرحله نوازندگانی حضور دارند كه حیرت‌انگیز و زیبا می‌نوازند تا زیبایی این هنر را بیشتر به رخ بكشند.

او تصریح كرد: این هنرمندان به نوعی نماینده اجراهای خود از این پنج منطقه هستند و هدف از این انتخاب، نشان دادن مسیر اعتلا و بالندگی موسیقی نواحی ایران است كه در رنگ آمیزی مختلف در پایتخت كشور به عنوان یك فرهنگ ملی اجرای برنامه خواهد داشت. نكته دیگر اینكه شعار جشنواره امسال وحدت در كثرت موسیقایی اقوام انتخاب شده كه به نوعی می‌توان گفت آنچه كه عامل وحدت این هنر است فرهنگ ایران زمین بوده و نكات مشتركی در این فرهنگ دنبال می‌شود كه سعی شده از طریق این زبان رسمی در مرزهای ایران تجلی وحدت بین اقوام نمایانگر شود.

مراتی گفت: دستاورد ما در مرحله ملی این دوره از جشنواره كه در پایتخت برگزار می‌شود، معرفی هنر اصیلی است كه در تمامی اركان‌هایی كه به نوعی با فرهنگ موسیقایی كاربرد دارند، شنیده شود. موسیقی نواحی، موسیقی خالص، بكر و سرشار از هویت فرهنگی ایران زمین است. به همین سبب این موسیقی می‌تواند به بالندگی فرهنگ رسمی ما كمك بسیاری داشته باشد. بر این اساس بایستی تلاش كرد هنر این بزرگان در سطح ملی بیشتر شنیده و دیده شود. با تعریف یك ساختار درست و اساسی دراین زمینه، و با انتخاب و حضور گونه‌های مختلف موسیقی اقوام ایران و اجراهایشان در پایتخت در آینده نزدیك شاهد نتیجه بسیار ارزشمندی خواهیم بود. البته با حمایت و اطلاع رسانی درست، مخاطبان بیشتری جذب این موسیقی خواهند شد و استقبال از آن كم نظیر خواهد بود. به ویژه حضور نوازندگان صحنه‌گردان؛ یعنی نه فقط نوازندگانی كه مقامدان هستند و یا اركان موسیقایی را می‌شناسند.

دبیرشانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران درباره بخش بین الملل نیز گفت: تقریبا هر سال در بخش بین‌الملل جشنواره میزبان هنرمندانی از كشورهای همسایه هستیم. سال قبل به موسیقی فارسی زبانان اطراف ایران با نگاه به موسیقی فوكلور و مردمی پرداختیم. امسال هم موسیقی اعراب غرب ایران مورد توجه بود. هنرمندانی از كویت، عراق، سوریه و ... خواهیم داشت كه امیدواریم شرایط حضورشان در ایران فراهم شود.

بخش نخست شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران به دبیری دكتر محمدعلی مرآتی و در یك گستره ملی به‌ همت دفترموسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران و با همكاری ادارات كل فرهنگ و ارشاد استان‌های سراسر كشور به‌ صورت منطقه‌ی و غیررقابتی، طی روزهای ششم تا بیست و سوم تیر ماه به میزبانی 5 استان؛ گلستان(6 الی 8 تیر)، چهارمحال و بختیاری(10 تا 12 تیر)، آذربایجان شرقی(14 تا 16 تیر)، كرمانشاه(17 تا 19 تیر) و كرمان (21 تا 23 تیر) برگزار شد.

بر این اساس مرحلۀ منطقه‌ای این جشنواره با حضور گسترده هنرمندان موسیقی نواحی از استان‌های تهران، قزوین، مازندران، خراسان شمالی، سمنان، گلستان، البرز و قم با برگزاری در استان گلستان بعنوان منطقه اول، استان‌های اصفهان، فارس، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، كهگیلویه و بویراحمد و خوزستان با برگزاری در استان چهارمحال و بختیاری بعنوان منطقه دوم، استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان و گیلان با برگزاری در استان آذربایجان شرقی بعنوان منطقه سوم، استان‌های كرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، مركزی و كردستان با برگزاری در استان كرمانشاه بعنوان منطقه چهارم، استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، كرمان، یزد، سیستان و بلوچستان و هرمزگان با برگزاری در استان كرمان بعنوان منطقه پنجم صورت پذیرفت.