عرصه تولید آثار موسیقایی مرتبط با مضامین و رویدادهای مذهبی و اعتقادی همواره جزو پرطرفدارترین و در عین حال پرچالش‌ترین عرصه‌های فرهنگی هنری كشورمان بوده است كه طی سال‌های متمادی دوشادوش سایر فعالیت‌های فرهنگی هنری مرتبط با این موضوع مورد توجه مخاطبان و هنرمندان قرار گرفته است.

تولیدات این حوزه اگر چه همواره در معرض اتهام‌های فراوان از جمله «سفارشی بودن» قرار داشته‌اند اما به دلیل حس و حال موجود در آن‌ها كه برگرفته از باورها و اعتقادات نهفته در ضمیر بسیاری از مخاطبان بالقوه است، در اغلب موارد فعالیت در حوزه را با استقبال هنرمندان مواجه كرده است.

همزمان با ایام سوگواری سیدالشهدا (ع) بر آن شدیم تا بار دیگر با نگاهی اجمالی به تولیدات موسیقایی مختلف مرتبط با قیام عاشورا در كشورمان در قالب‌های گوناگونی چون آلبوم، موسیقی متن فیلم و سریال، اجرای زنده و مواردی از این دست داشته باشیم.

در این چارچوب آنچه مورد توجه قرار گرفته و می‌گیرد، صرفاً مرور و یادآوری آثار برجسته حوزه موسیقی «عاشورایی» است كه در سال‌های دور و یا نزدیك تولید و در بازار موسیقی عرضه شده‌اند. آثاری كه طبیعتاً برخی از آن‌ها از درجه كیفی ممتاز برخوردار بوده‌اند و شاید برخی دیگر با انتقاداتی هم در موعد انتشار به لحاظ موسیقایی و محتوایی مواجه بوده‌اند اما همه در یك وجه اشتراك دارند و آن ماندگاری در حافظه جمعی دل‌بستگان اباعبدالله (ع) است.

در بیست و پنجمین قسمت از سلسله گزارش‌های «روایت مهر از نواهای عاشورایی» به سراغ مجموعه آثار محسن چاوشی خواننده مطرح موسیقی پاپ رفتیم كه بدون هیچ تردید چه در حوزه موسیقایی فعالیت‌هایش و چه دیگر فعالیت‌های خیرخواهانه‌اش یكی از مهم‌ترین و جریان ساز ترین خوانندگان كشورمان است كه با وجود عدم برگزاری كنسرت یا اجرای زنده، همچنان در ردیف بهترین و پرمخاطب ترین خوانندگان پاپ قرار گرفته و می‌توان او را یكی از مهم‌ترین و پیشروترین هنرمندانی نامید كه در كشورمان به فعالیت مشغول است.

محسن چاوشی با عبور از فراز و نشیب‌های فعالیت‌های خیرخواهانه‌اش كه با استقبال هم مواجه شده به تازگی نیز مجموعه «جمعیت حیدر» را برای حمایت از ایتام و نیازمندان راه‌اندازی وهمواره خود را به عنوان یكی از خوانندگان خبرساز كشورمان معرفی كرده كه با وجود عدم برگزاری كنسرت و كمترین حضور در مجامع فرهنگی هنری همواره در سیبل حاشیه‌ها و خبرها قرار دارد. خبرهایی كه عمده آنها یا متمركز بر انتشار تك اهنگ ها و حضورش در موسیقی تیتراژ سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی مختلف است و یا مرتبط با فعالیت‌هایی است كه آزادی زندانیان و كمك به محرومان در اولویت قرار دارند.

این خواننده پرطرفدار موسیقی پاپ كه سبك و سیاق انتخاب ترانه‌ها و موسیقی‌هایش هم مانند لحن صدایش متفاوت است، در این كمپین‌ها كه عمده فعالیت آن‌ها در كانال‌ها و فضای مجازی صورت گرفته و گفته می‌شود برخی افراد مشهور و صاحب نفوذ نیز با آن در ارتباط هستند، با انتشار فراخوانی با اشاره به فرد نیازمند و شرح حال كوتاه زندگی‌اش كه توسط چاوشی و افراد دیگر شناسایی شده‌اند، از طرفداران و اعضای این كمپین می‌خواهد تا با تأمین مبلغ موردنیاز در زمینه‌هایی چون كمك هزینه درمان، آزادی زندانیان غیربزهكار و تأمین دیه برای نجات از اعدام با او همراهی كنند.

اما آنچه در این گزاره رسانه‌ای پیرامون فعالیت‌های محسن چاوشی مورد توجه قرار گرفته و یكی دیگر از ابعاد اخلاقی و رفتاری این هنرمند را می‌تواند به مخاطبانش معرفی كند، انتشار تك آهنگ‌هایی به مناسبت ایام سوگواری شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) است كه وی به رسم آنچه در اندیشه و ضمیر خود پرورانده، آثار پرطرفدار و متفاوتی را با این موضوعات منتشر كرده است. آثاری كه برخی از آنها یا به واسطه همكاری با سفارش مجموعه‌های مختلف منتشر شده و یا به دلیل اعتقادات و باورهایی است كه محسن چاوشی در این سال‌ها به واسطه آنها دست به تولید تك آهنگ‌هایی زده كه به نوعی نشان دهنده ارادت قلبی او به حضرت سیدالشهدا است. شرایطی كه به نظر می‌آید با انتخاب ترانه‌ها و اشعاری متفاوت و البته ملودی‌های متفاوت دربرگیرنده حس و حال متفاوت‌تری هم برای مخاطبان و شنوندگان این خواننده خاص موسیقی پاپ كشورمان هم هست.

آنچه می‌خوانید، نگاهی اجمالی به برخی از تك آهنگ‌های منتشر شده با خوانندگی محسن چاوشی طی سال‌های اخیر با موضوع شهادت حضرت سید الشهدا و ایام سوگواری محرم و صفر است كه وی در مقاطع زمانی مختلف پیش روی مخاطبان قرار داده است.

«غریب مادر – 1383»؛ آغاز روایت‌های موسیقایی آقای خواننده از واقعه كربلا

قطعه «غریب مادر» یكی از آثار محسن چاوشی در رثای حضرت سیدالشهدا (ع) و واقعه جانسوز دشت كربلاست كه سال 1383 با ترانه‌ای از مریم حیدر زاده منتشر شد.

اثری كه به نوعی یكی از اولین آثار این خواننده موسیقی پاپ در فضای اجرا و تولید آثار مرتبط با شهادت حضرت امام حسین بود و توانست طیف زیادی از مخاطبان را با خود همراه كند.

این قطعه یكی از آثار پرطرفدار آلبوم «نفرین» به عنوان یكی از آلبوم‌هایی كه محسن چاوشی را به مخاطبانش آشنا كرد، لقب گرفت و توانست از همان ابتدا یك محسن چاوشی متفاوت را به شنوندگان معرفی كند.

«ظهرعطش – 1388»؛ وقتی محسن به تهیه كننده جواب منفی داد اما...

قطعه «ظهر عطش» یكی دیگر از تك آهنگ‌های منتشر شده از سوی محسن چاوشی است كه به سال 1388 در قالب یك مجموعه موسیقایی به نام «سلام آقا» پیش روی مخاطبان قرار گرفت.

رامین بصیرت نیا تهیه كننده آلبوم «سلام آقا» چندی پیش بود كه در یك گفتگوی مشروح درباره جزئیات حضور محسن چاوشی در این اثر موسیقایی توضیح داده بود: با محسن چاوشی حرف زدیم. چند دقیقه فكر كرد و برای همكاری به ما جواب منفی داد. مسأله او هم كمبود زمان بود. هم نگران بود كه نتواند آهنگ‌هایش را آماده كند و هم می‌ترسید كه آلبوم برای ماه محرم منتشر نشود. اما اصرار كردیم و اطمینان دادیم با توجه به فضایی كه مورد نظرمان است هم او و هم ما به هدفمان می‌رسیم!

وی افزود: به چاوشی گفتم: تا زمانی كه آلبوم مجوز نهایی را نگیرد، در موردش اطلاع‌رسانی نخواهیم كرد تا خدای ناكرده پیش هوادارانش بدقول نشود. وقتی اصرار ما را دید، چند دقیقه دیگر فكر كرد و جواب مثبت داد.

در قطعه «ظهر عطش» مرحوم آغاسی ترانه سرا و محسن چاوشی تنظیم كننده و آهنگساز حضور داشتند.


«غدیرخون – 1388»؛ ادامه ارادت به امام حسین (ع) برای آلبوم «سلام آقا»

محسن چاوشی در ادامه عرض ارادت خود به حضرت سیدالشهدا قطعه دیگری را هم برای آلبوم «سلام آقا» تولید كرد كه این اثر نیز تبدیل به یكی از بهترین قطعات این مجموعه موسیقایی ویژه محرم شد.

«غدیرخون» عنوان این قطعه موسیقایی است كه به واسطه همكاری محسن چاوشی با امیرارجینی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.

این قطعه روایتگر مظلومیت سرور و سالار شهیدان و خانواده معظم حضرت سیدالشهدا در عین شكوه و عظمت این امام بزرگوار بوده و در ایام سوگواری امام حسین (ع) و ماه محرم، این قطعه سبب تجلی صحنه‌های حماسه كربلا در دل و جان شنوندگان است.


«راه كربلا – 1392»؛ یك سفر موسیقایی به كربلای حسین

محسن چاوشی در ادامه تولید آثار مذهبی و عاشورایی خود بود مه در محرم سال 1392 قطعه دیگری به نام «راه كربلا» را پیش روی مخاطبان قرار داد.

در این قطعه موسیقایی محسن چاوشی تلاش كرده به واسطه ترانه امیرارجینی از شاعرانی كه همكاری‌های متعددی با او داشته، مخاطب را در حال و خوای سفر به كربلا قرار دهد تا به واسطه این آهنگ یك مناجات موسیقایی با حضرت سیدالشهدا را تجربه كند.

فضایی كه صدای خسته و خش دار محسن چاوشی مخاطب را به فضایی رهنمون می‌سازد كه می‌تواند با آنچه در این قطعه موسیقایی پیش رویش قرار گرفته، حس و حال متفاوتی از عزاداری و عرض ارادت به حضرت سیدالشهدا را تجربه كند.

در تك آهنگ «راه كربلا» محسن چاوشی به عنوان آهنگساز و خواننده و رضا فوادیان به عنوان تنظیم كننده جضور داشتند.

«دل خون – 1395»؛ شنیدن یك عرض ارادت موسیقایی در تجلیل از اربعین

مركزآوای انقلاب اسلامی (مأوا) در محرم سال 1395 بود كه به مناسبت اربعین حسینی تك آهنگ «دل خون» را پیش روی مخاطبان قرار داد.

این قطعه كه «دل خون» نام دارد با آهنگسازی و صدای محسن چاوشی و بر اساس ترانه‌ای از حسین صفا با مضمون حضرت سیدالشهدا علیه السلام تهیه شده است. ضمن اینكه تنظیم این اثر با شهاب اكبری بوده، مجتبی تقی‌پور و اشكان موسوی نیز به ترتیب گیتار و ویولون این اثر را نواخته‌اند.

مركز آوای انقلاب اسلامی (مأوا) طی روزهای اخیر آثاری با صدای احسان خواجه امیری، رضا صادقی را به مناسبت اربعین حسینی منتشر كرده بود.


«حسین (ع) – 1399»؛ یك ساختار شكنی برای محرم و عزاداری‌هایش

محسن چاوشی در ادامه كارها و تجربه‌های متفاوتی كه درعرصه موسیقی داشته و دارد در محرم سال 1399 بود كه قطعه «حسین (ع)» را منتشر كرد.

این خواننده موسیقی پاپ كه در این سال‌های اخیر تلاش كرده تا علاوه بر خوانندگی، آهنگسازی و تنظیم در حوزه ترانه سرایی فعالیت‌های بیشتری داشته باشد، به مناسبت ایام محرم بود كه قطعه‌ای به نام «حسین (ع)» را در سبكی متفاوت پیش روی مخاطبان قرار داد.

در این قطعه كه عمده تك نوازی آن مبتنی بر ساز دودوك با هنرمندی امیرحسین كیانپور بود، محسن چاوشی خود به عنوان ترانه سرا، آهنگساز و تنظیم كننده حضور داشت. شرایطی كه از نگاه كارشناسان حوزه موسیقی هم برای او می‌تواند دربرگیرنده تجربه‌های متفاوت و هم دربرگیرنده انتقادات و نقطه نظراتی باشد كه در گزاره‌های رسانه‌ای متعدد مورد توجه قرار گیرد.


«عباس (ع) – 1399»؛ ادامه دغدغه مندی های یك خواننده پردغدغه

این خواننده موسیقی پاپ درشهریورماه سال 1399 بود كه همزمان با ایام سوگواری حضرت سیدالشهدا تك آهنگ دیگری را به نام «عباس (ع)» را تولید كرد.

محسن چاوشی در این قطعه موسیقایی بود كه تلاش كرد تا مانند همیشه رنگ و بویی از متفاوت بودن را به رخ مخاطبانش بكشاند، شرایطی كه این بار مبتنی بر شعری بود كه خود در آن به عنوان شاعر حضور داشت؛ اثری كه طبیعتاً می‌تواند هم دربرگیرنده نكات مثبت و هم دربرگیرنده نكات منفی به لحاظ ساختارهای فنی و تكنیكی محتوایی باشد.

اما آنچه توانست در این اثر و سایر آثار محسن چاوشی مورد توجه قرار گیرد، استمرار فعالیت‌های این خواننده پردغدغه برای تولید آثار موسیقایی متناسب با ایام سوگواری حضرت سیدالشهداست كه می‌تواند از او یك خواننده متفاوت را به جامعه موسیقی معرفی كند.

در این قطعه موسیقایی كه در منقبت و تجلیل از مقام گرامی حضرت ابالفضل العباس تولید شده، محسن چاوشی ترانه سرا و آهنگساز و خواننده، امیرجمالفرد تنظیم كننده و میكس و مسترینگ و امیرحسین كیان پور نوازنده دودوك گروه اجرایی را تشكیل می‌دهند.

«آوازه خون – 1402»؛ یك ادای دین با دوستان هم دل به اهل كربلا

محسن چاوشی تیرماه سال 1402 بود كه همزمان با ایام سوگواری حضرت سید الشهدا (ع) به رسم سنت هر ساله خود، قطعه تازه‌ای را تقدیم شهدای كربلا كرد.

این خواننده صاحب سبك در توضیح قطعه تازه خود كه به همراه یك ویدئوكلیپ منتشر شده است «آواز خون» نام داشت، نوشته بود: «آواز خون» نذر محرم است و ادای دین شخصی من و دوستان هم‌دل به اهل كربلا.

موسیقی این قطعه برداشتی از یك نوحه قدیمی است و شعر آن را امید روزبه سروده است.

رضا فوادیان تنظیم، عابد بسطامی میكس و مستر و محمدرضا آهاری كارگردانی ویدئو كلیپ این قطعه را برعهده داشته‌اند.